Zgodnie z definicją według WHO” upadek jest zdarzeniem, w wyniku którego człowiek niechcący znalazł się na ziemi, podłodze lub innym niższym poziomie”.
Upadki w znaczący sposób obniżają jakość życia osób w wieku podeszłym na skutek utraty ogólnej sprawności .
Do najczęstszych przyczyny upadków należą :
- osłabienie siły mięśniowej
- zaburzenia chodu, równowagi
- zaburzenia widzenia, pamięci
- upośledzona ruchomości stawów
- źle dobrane obuwie
- brak sprzętu pomocniczego (balkonik, kule, laska)
- śliskie lub nierówne powierzchnie
- brak poręczy, uchwytów
- nieodpowiednie oświetlenie
Profilaktyka ryzyka upadku
1.Noszenie stabilnego pełnego obuwie na płaskim obcasie z podeszwą antypoślizgową,
z zapiętkiem stabilizującym piętę. Buty powinny obejmować całą stopę, być dopasowane do ewentualnych zniekształceń w obrębie stopy .
Przy wkładaniu obuwia należy stosować łyżki do butów o długim trzonie lub chwytaki.
2. W trakcie kąpieli pod prysznicem lub wannie zalecane jest korzystanie z uchwytów ściennych, taboretów, siedzisk, wózków kąpielowych, mat antypoślizgowych lub pomocy osób trzecich .
Nie należy przytrzymywać się wieszaków na ręczniki, półek lub innych przedmiotów, które nie są zamontowane na stałe.
3. Drzwi w łazience powinny być otwierane na zewnątrz (osoba, która przewróci się w łazience najczęściej blokuje drzwi swoim ciałem), nie należy zamykać ich na klucz.
4. Unikaj zbyt energicznego schylania się, zwrotów, wstawania z krzeseł, sięgania po przedmioty wysoko położone, lub na podłodze poza zasięgiem ręki.
Przechowuj rzeczy, z których korzystasz w bliskim zasięgu, na wysokości od bioder do oczu.
5. Po dłuższym leżeniu w łóżku należy najpierw usiąść nie spuszczając nóg, następnie powoli opuścić nogi
i jeśli nic się nie dzieje wstać.
6. Przechowuj telefon w łatwo dostępnym miejscu, w zasięgu ręki.
Przy telefonie miej zapisane numery alarmowe oraz numery najbliższych.
7. Zachowaj szczególną ostrożność przy schodzeniu ze schodów, zadbaj o dobre ich oświetlenie,
a na krawędziach stopni przymocuj taśmę antypoślizgową.
8. Unikaj śliskiej, mokrej, nierównej i wypastowanej podłogi.
9. Zadbaj o bezpieczeństwo otoczenia, usuń z mieszkania bariery architektoniczne: wysokie progi, wystające kable, przesuwające się dywaniki, maty, grube puszyste dywany oraz zbędne meble.
Meble w pomieszczeniach, w których będziesz przebywać muszą być stabilne, fotele i krzesła
z poręczami, wydłużone do przodu, abyś mógł się bezpiecznie o nie wesprzeć.
Unikaj krzeseł z kółkami i niestabilnymi nogami.
Zamykaj szafki i szuflady, aby się nie potknąć i nie przewrócić.
10. Zwiększ oświetlenie, ale używaj abażurów, aby zmniejszyć ostrość światła.
Zamontuj nocne lampki, w nocy pozostaw włączone światło w przedpokoju.
11. Zachowaj ostrożność podczas chodzenia w okolicy drzwi otwierających się na zewnątrz.
12. Korzystaj z laski, podpórek, balkoników, trójnogów i wszelkich uchwytów oraz pomocy osób bliskich, w przypadku trudności z poruszaniem się, przy zaburzeniach równowagi.
13. Unikaj odzieży, pościeli która jest zbyt luźna, za długa lub wykonana ze śliskich materiałów.
14. Wykonuj badania kontrolne wzroku i słuchu. Noś zalecony aparat słuchowy i okulary.
15. Stosuj się do zaleceń lekarza przyjmując leki, zwróć uwagę na ich skutki uboczne, ponieważ niektóre leki mogą powodować senność czy zawroty głowy, zwiększając ryzyko upadków.
16. Stosuj bogatą w wapń dietę z dodatkiem witaminy D – zmniejszysz ryzyko złamania.
17. Zadbaj o formę, wykonuj ćwiczenia, treningi chodu.
18. Zorganizuj pomoc w domu przy kąpieli, ubieraniu się.
Opracowano na podstawie:
1. Profilaktyka urazów wśród osób powyżej 60-go roku życia – pod redakcją Magdaleny Krysińskiej, Katarzyny Domosławskiej – Żylińskiej, Marleny Fronk, Hanny Marczak.
2. Zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie pielęgniarstwa dla dobrej praktyki pielęgniarskiej Bezpieczny Szpital- Bezpieczny Pacjent- konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa dr n. biol. Grażyna Kruk- Kupiec.