Szpital Międzyrzecki im. Pięciu Św. Braci Międzyrzeckich

ZALECENIA  DLA PACJENTA PO  ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWU BIODROWEGO

16.6.2025

W pozycji leżącej na plecach należy włożyć poduszkę między nogi w celu uniknięcia złączenia się operowanej nogi ze zdrową jest to stosowane aby zapobiec szkodliwym ruchom mogącym spowodować nadmierne obciążenie Twojego nowego biodra oraz zapewnić jego właściwą pozycję. Aby stopa nie skręcała się na zewnątrz, należy zabezpieczyć ją z boku poduszką lub wałkiem.

Nie leż na niezoperowanej stronie ciała. We wczesnym okresie pooperacyjnym nie należy leżeć na żadnej ze stron ciała. W okresie późniejszym dozwolone jest leżenie na nodze zdrowej (nieoperowanej) wyłącznie z poduszką pomiędzy nogami. Nie kłaść się na stronie operowanej, dopóki nie wyrazi na to zgody lekarz.

Prawidłowa pozycja siedząca to taka, w której kolana znajdują  się poniżej bioder oraz w lekkim rozkroku. Taka pozycja zabezpiecza nowe biodro przed znacznym obciążeniem. Krzesło powinno mieć wysokie siedzisko albo należy podłożyć poduszkę, która będzie stanowić podwyższenie. Nie należy pochylać tułowia zbyt mocno do przodu.

W toalecie korzystaj z podwyższonej deski sedesowej, w ściany łazienki i toalety należy wmontować uchwyty, ułatwiające zmianę pozycji. Siadaj w pozycji lekko odchylonej unikając nachylania się w przód na sedes, krzesło, łóżko. Nie dopuszczaj  aby  barki wychylały się bardziej niż biodra przy siadaniu wstawaniu.

Nie krzyżuj nóg. Zoperowana noga musi być zawsze trzymana
w pozycji na zewnątrz, z dala od środka symetrii ciała. W pozycji siedzącej nie zakładaj nogi na nogę.

Nie zginaj nadmiernie zoperowanego biodra. Powinieneś starać się unikać siedzenia w pozycji pionowej lub unoszenia kolana zoperowanej nogi zbyt wysoko. Nie wolno zginąć zoperowanego biodra o więcej niż 90 stopni.

Nie skręcaj operowanej nogi na zewnątrz lub wewnątrz. Podczas chodzenia lub obracania, należy  zawsze trzymać palce u nóg i rzepkę w pozycji na wprost. Kontroluj ustawienie stopy. Pamiętaj, aby nie obciążać operowanej nogi całą masą ciała. Nie wykonuj dużych kroków.

Nie wolno siadać na niskim krześle/fotelu. Nie wolno siedzieć na miękkim fotelu, ponieważ biodra zapadają się i dochodzi wówczas do nadmiernego zgięcia w stawach biodrowych. podczas wstawania
z krzesła nie powinno się opierać rękami na operowanej nodze.

Stosuj proste środki pomocnicze np.: szczypce służące do podnoszenia przedmiotów z podłogi lub łyżkę do obuwia z wydłużoną końcówką. Zakrzywiony koniec laski może być używany do podciągania spodni.

Wstawanie z łóżka

Usiądź na łóżku i obracając się na pośladkach postaraj się wyprostować nogi poza łóżko, utrzymuj kolano zoperowanej nogi w pozycji wyprostowanej. Twój tułów  i zoperowana noga powinny przez cały czas znajdować się w jednej linii.

Następnie usiądź na krawędzi łóżka umieszczając stopę Twojej niezoperowanej nogi płasko na podłodze, przy zgiętym kolanie, a zoperowaną nogę na wprost przed sobą z kolanem wyprostowanym.

Opierając się rękami o łóżko i utrzymując zoperowaną nogę wyprostowaną  odepchnij się od łóżka i  wstań przesuwając zoperowaną  nogę do tyłu, gdy stoisz na nogach, chwyć się chodzika (kul).

KŁADZENIE DO ŁÓŻKA ODBYWA  SIĘ W ODWROTNEJ  KOLEJNOŚCI

Zapamiętaj:

Zanim usiądziesz, upewnij się, że Twoje nogi dotykają krawędzi łóżka, oraz że wysunąłeś zoperowaną  nogę przed siebie. Zawsze przesuń się na łóżku tak daleko aby po odwróceniu mieć dość miejsca na zoperowaną  nogę.

Nie jest istotne, która nogą  wstajesz z łóżka dopóki pamiętasz o zachowaniu ostrożności oraz utrzymaniu swojej zoperowanej nogi wyprostowanej.

SIADANIE NA  KRZEŚLE Z OPARCIAMI

Ustaw się w takiej pozycji aby Twoje nogi były lekko oparte o przód krzesła.

Oprzyj się o oparcie krzesła. Trzymaj kolano wyprostowane jak jest to możliwe, przesuń zoperowaną  nogę do przodu. Usiądź na brzegu krzesła a następnie przesuń się do tyłu.

SIADANIE I WSTAWANIE Z KRZESŁA BEZ OPARCIA NA ŁOKCIE

Ustaw się aby Twoje nóg nogi opierały się lekko o bok krzesła podtrzymując się jedną ręką oparcia krzesła i trzymając kolano tak wyprostowane jak to możliwe, przesuń zoperowaną  nogę do przodu i sięgnij drugą ręką  do siedzenia krzesła. Zniż się do pozycji siedzącej. Trzymając obie ręce na siedzeniu krzesła i pamiętając o wyprostowanej nodze, obróć się na pośladkach do przodu krzesła. Ustaw się w wygodnej pozycji.

Wstawanie z krzesła odbywa się w odwrotnej kolejności. Podczas wstawania lub siadania należy wysuwać zoperowaną  nogę do przodu, tak by ją odciążyć, a cały ciężar ciała powinno się przenieść na ręce.

KOLEJNOŚĆ CHODZENIA (0 BALKONIKU, KULACH)

* Balkonik / kule,

* Potem zoperowaną  nogę,                                                                                                                                                                 

*I w końcu niezoperowaną  nogę.

KOLEJNOŚĆ CHODZNIA PO SCHODACH

  Wchodzenie.

* Przesuń  najpierw niezoperowaną nogę

* Następnie zoperowaną  nogę.

* Na końcu kule (jeżeli jest to możliwe wolna ręką  przytrzymuj się poręczy).

 Schodzenie

* Najpierw  przesuń laski lub kule,

* Potem  zoperowaną nogę,

 *Następnie nieoperowaną  nogę.

WCHODZENIE DO WANNY

Nie próbuj wchodzić lub wychodzić z wanny bez korzystania z deski i stołeczka przez okres 10-12 tygodni po operacji.

Najpierw usiądź na deseczce położonej na brzegach wanny
i opuść nogi do środka, niezoperowaną jako pierwszą. Jeśli to możliwe powinieneś starać się trzymać zoperowaną  nogę wyprostowaną.

Następnie opuść się na stołeczek utrzymując ciężar ciała na niezoperowanej nodze i rękach. Umyj dolną cześć nóg i stopy myjką lub gąbką na długim kiju lub skorzystaj
z pomocy kogoś. Nie zginaj się za mocno.

WYJŚCIE Z WANNY

Przyciągnij niezoperowaną  nogę i umieść ręce za sobą  na deseczce. Patrząc się na stopę zoperowanej nogi i utrzymując ją tak wyprostowaną, jak to tylko możliwe obróć się na pośladkach. Utrzymuj się w pozycji aby twoje stopy były oparte o podłogę a pośladki na desce. Przytrzymując się rękami o brzegi wanny oraz utrzymując kolano zoperowanej nogi wyprostowane, wstań pamiętając o przesuwaniu zoperowanej nogi do tyłu.

ZAWSZE KORZYSTAJ Z DESECZKI  NIGDY NIE SIADAJ NA DNIE  WANNY, nie próbuj myć lub wycierać  stopy zoperowanej  nogi samodzielnie .

MYCIE SIĘ POD PRYSZNICEM

Wejdź do kabiny posuwając niezoperowana nogę jako pierwszą . Ustaw się w pozycji, w której jest możliwe  manipulowanie kurkami bez skręcania ciała. Umyj dolną  cześć nóg i stopy z   czyjąś pomocą . Zalecane jest korzystanie z dosyć wysokiego stołka w kabinie i siedzenie na nim  przez cały czas mycia.

Do czasu następnej wizyty lekarza ciągle korzystaj z kul lub chodzika.

Próbuj przez 15-30 minut dziennie płasko leżeć na łóżku, by nie dopuścić do obkurczania struktur tkankowych z przodu biodra. Jeśli po powrocie do domu stwierdzi  się narastanie obrzęku nogi po stronie operowanej, należy spróbować wysokiego układania stopy, jeśli obrzęk się nie zmniejsza, trzeba skontaktować się z lekarzem.

Tak samo należy postąpi  w razie bolesności łydki. Trzeba pamiętać, że gdy obciąża się kończynę dotykając podłoża tyko palcami stopy, pracujące mięśnie nie wywierają pompującego działania na krew w żyłach kończyn dolnych co zwykle powoduje pewien jej obrzęk, obrzęk ustępuje też w ciągu nocy. Nie stój przez długi okres czasu. Powinieneś rozplanować swoje prace domowe równomiernie w ciągu tygodnia. Zawsze długo odpoczywaj.

Przez pierwsze 6 tygodni po opuszczeniu szpitala staraj się unikać ciężkich prac domowych takich jak odkurzanie.

Praca w kuchni. Możesz wykonywać wszystkie prace w kuchni tak jak przed operacją  z jednym wyjątkiem- nie wolno ci wyjmować gorących naczyń z piekarnika. Ta czynność wymaga obu rąk. Gdy poruszasz się po kuchni ZAWSZE MUSISZ pamiętać o korzystaniu z kul oraz o opieraniu się o powierzchnię na której pracujesz (stołu, blatu). Wolno Ci stać bez kul podczas pracy przy zlewie, stole i kuchence.

SCHYLANIE SIĘ

Unikaj schylania się o więcej niż 80 stopni (np. sięganie do stóp, podciąganie spodni, podnoszenia przedmiotów z podłogi lub w celu zasznurowania butów czy podciągania kołdry podczas leżenia w łóżku.

Nie WOLNO Ci zginąć nadmiernie zoperowanej nogi. Zamiast tego, przytrzymując się czegoś stabilnego, takiego jak stół parapet lub blat i pamiętając o utrzymaniu zoperowanej nogi prostej przesuwaj ją w tył uginając kolano niezoperowanej nogi, powoli obniżaj się.

ĆWICZENIA

Po wyjściu ze szpitala nie możesz zapominać o kontynuowaniu ćwiczeń których nauczyłeś się w szpitalu.

 Ćwiczenia wykonuj  powoli i dokładnie. W razie dużego zmęczenia stosuj dłuższe przerwy.

Ćwiczenia w leżeniu na plecach

Leżenie na plecach z nogami w lekkim rozkroku, stopy skierowane

ku górze, Napinamy stopy  w płaszczyźnie czołowej.

Leżenie na plecach z nogami w lekkim rozkroku, stopy skierowane ku górze, nie odrywając pięt wciskamy je w podłoże.

Leżenie na plecach, uginamy nogi w kolanach naprzemiennie – zdrowa noga w pełnym zakresie, operowana stopniowo do granic możliwości (bólu).

Leżenie na plecach/ wkładamy wałek pod kolana i  obunóż unosimy  pięty w górę odrywając od podłoża.  W leżeniu na plecach napinamy pośladki.

Ćwiczenia w siadzie z opuszczonymi nogami

Naprzemienne prostowanie nóg w kolanach

Ćwiczenia w pozycji  stojącej

Pozycja wyjściowa stanie na nie operowanej nodze, ręce oparte o stół — zginanie w stawie kolanowym operowanej nogi  (stopa celuje do pośladka),  w linii  ciała. Pozycja wyjściowa stanie na nie operowanej nodze, ręce oparte o stół – odwodzenie czyli unoszenie bokiem operowanej nogi, nie odchylać tułowia w przeciwną  stronę.  Pozycja wyjściowa stanie na nie operowanej nodze ,opieranie nogi  w zakroku (cofnięta o pół stopy) -zginanie stawu kolanowego z oderwaniem pięty od podłoża, potem wyprost z przyciśnięciem pięt do podłoża.

Wszystkie ćwiczenia wykonujemy minimum 3 razy dziennie rozpoczynając od 10 powtórzeń by docelowo wykonywać 30 powtórzeń każdego z ćwiczeń. Napięcie mięśni od 5 do7 sekund.

Życzymy powrotu do zdrowia.

Blok operacyjny
Oddział ortopedii i traumatologii narządu ruchu
Szpitalny oddział ratunkowy
Oddział rehabilitacji
Oddział chirurgii ogólnej i urologii
Oddział internistyczno-kardiologiczny
Oddział dziecięcy
Oddział anestezjologii i intensywnej terapii